วัฒนธรรมไทย มวยไทยเป็นมรดกทางวัฒนธรรมและเป็นศิลปะการต่อสู้ป้องกันตัวในหมู่ประชาชน ชาติไทยตั้งแต่สมัยโบราณ คือ การใช้อาวุธทั้ง 9 กายอย่างมีประสิทธิภาพหรือที่เรียกว่า “นวอาวุธ” ได้แก่ 2 มือ 2 ฟุต 2 เข่า 1 ศอก และ 1 หัว
มวยไทย มันเป็นหนึ่งในศิลปะการต่อสู้ที่เก่าแก่ที่สุดในโลก มวยไทยเป็นศิลปะการป้องกันตัวและเป็นศาสตร์ที่ทหารต้องฝึกฝนให้มีความคล่องตัว ดังคำกล่าวที่ว่าการชกมวยเป็นรากฐานของศิลปะการต่อสู้ เพลงอาวุธเป็นโรงเรียนมัธยม และพระพิชัยสงครามเป็นมงกุฎของมวยไทย ซึ่งเป็นศาสตร์ที่เกี่ยวข้องกับการใช้กลอุบาย ยุทธวิธีอันชาญฉลาดและวิชาการต่อสู้ จึงมีหลักฐานในพระราชพงศาวดารว่าในสมัยก่อนกษัตริย์ผู้มีความชำนาญในการชกมวยมาก
ขณะเดียวกันพระโอรสอาวุโสและขุนนางทหาร และประชาชนทั่วไปก็ฝึกมวยไทยเพื่อป้องกันตัว และประเทศเพราะการใช้อาวุธ เช่น ดาบ กระบอง ไม้พลอง ดาบ ง้าว และหอก รวมกับมวยไทย จะทำให้การใช้อาวุธเหล่านั้นเกิดประสิทธิผลสูงสุด โดยเฉพาะการต่อสู้ป้องกันตัวในระยะใกล้
มวยไทยในปัจจุบันเน้นไปที่ชัยชนะและความพ่ายแพ้เป็นส่วนใหญ่ และผลประโยชน์ทางธุรกิจก็เข้ามาเกี่ยวข้อง ทำให้ศิลปะและแก่นแท้ของมวยไทย วันเวลาจะจางหายไป แม้ว่าจะมีหลักสูตรการเรียนในสถาบันการศึกษาบางแห่งก็ตาม เป็นเรื่องน่ายินดีที่ปัจจุบันมีการสอนมวยไทยในระดับบัณฑิตศึกษา ได้แก่ วิทยาลัยมวยไทยศึกษาและการแพทย์แผนไทย มหาวิทยาลัยราชภัฏหมู่บ้านจอมบึง จังหวัดราชบุรี เริ่มเปิดสอนหลักสูตรประกาศนียบัตรบัณฑิตมวยไทย เมื่อปี พ.ศ. 2546 หลักสูตรศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขามวยไทยศึกษา ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2548 และต่อมาได้พัฒนาเป็นหลักสูตรระดับปริญญาเอก เรียกว่า หลักสูตรปรัชญาดุษฎีบัณฑิต ภาควิชามวยไทยศึกษา (ปัจจุบันเปิดสอนในระดับปริญญาตรี ปริญญาโท และปริญญาเอก โดยยกเลิกหลักสูตรประกาศนียบัตรบัณฑิต) มวยไทยจึงได้ เริ่มพัฒนาเป็นวิชาสอน เพื่ออนุรักษ์และแสวงหาคุณค่าภูมิปัญญาไทยให้มากขึ้นในสังคม
ประเทศไทยปัจจุบัน โดยมีคณาจารย์ในหลักสูตร เช่น ดร.ศักดิ์ชัย ทัพสุวรรณ ประธานสภามวยไทยสมัครเล่นโลก และ ดร.แสวง วิทยาพิทักษ์ กรรมการเทคนิคผู้ตัดสินมวยไทยจากราชดำเนิน สนามมวย. รองศาสตราจารย์ ดร.สมพร แสงชัย ปรมาจารย์มวยไทย พระยาพิชัยดาบหัก และ รองศาสตราจารย์ ชัยสวัสดิ์ เทียนวิบูลย์ ครูมวยไทย แห่งสยามยุทธ นอกจากนี้ยังมีรองศาสตราจารย์ ดร.เสรี พงษ์พิศ ผู้เชี่ยวชาญด้านภูมิปัญญาไทย มาช่วยสร้างความเจริญรุ่งเรือง ให้ความรู้ของบรรพบุรุษของเราที่มีมาสองพันปีคงอยู่สืบไปชั่วนิรันดร์