เคยสงสัยเกี่ยวกับ
ไม้ที่ใช้ทำกีต้าร์โปร่งกันมั้ย ว่าไม้แต่ละแบบมีความคล้ายคลึงหรือแตกต่างกันยังไง แต่ละแบบให้โทนเสียงแบบไหน ไม้แท้หรือไม้อัดดีมากกว่ากัน วันนี้เรามาทำความเข้าใจเกี่ยวกับไม้แล้วก็อุปกรณ์ที่ใช้เพื่อทำส่วนต่างๆของกีต้ารโปร่งกัน
เนื่องจากกีต้าร์โปร่งดูเหมือนจะทั้งหมดในตลาดทำมาจากไม้เป็นหลัก จะมีเล็กน้อยน้อยที่ใช้สิ่งของชดเชยไหม ก็มีแต่โครงเปล่าๆแล้วสร้างเสียงผ่านระบบไฟฟ้า แต่ว่าในที่นี้นักเขียนจะขอกล่าวถึงเฉพาะกีต้าร์โปร่งที่ใช้ไม้นะ สำหรับไม้ทำกีต้าร์โปร่งที่เราพบมากๆก็ดังเช่น
ไม้ที่ใช้ทำกีต้าร์ - ไม้สปรูซ (Spruce)กีต้าร์โปร่งส่วนใหญ่ที่พวกเราพบในท้องตลาดก็มักใช้ไม้ชนิดนี้ ซึ่งก็ยังมีสายพันธุ์ปลีกย่อยลงไป ที่นิยมมากหน่อยก็ Sitka spruce หรือที่เป็นที่ปรารถนาสุดๆของคนรักกีต้าร์โปร่งก็อาจหนีไม่พ้น Adirondack spruce ซึ่งเดี๋ยวนี้แพงแพงและก็หายากมาก
โทนเสียงให้เสียงเคลียร์ ใส ดัง และมีความแข็งแรงสูงมากมาย ทนต่อแรงดึงเป็นอันมากของสายกีต้าร์โปร่งซึ่งเบอร์ใหญ่มากยิ่งกว่ากีต้าร์กระแสไฟฟ้าได้ดิบได้ดี จึงนิยมใช้ทำส่วนสระเอหรือไม้ท็อปของกีต้าร์โปร่งสายเหล็ก
ไม้ที่ใช้ทำกีต้าร์ - ไม้ซีดาร์ (Cedar)นิยมใช้ทำไม้ท็อปเพราะเหตุว่ามีคุณลักษณะในเรื่องความแข็งแรง แม้กระนั้นสิ่งที่ไม้ซีดาร์ ไม่เหมือนกับไม้สปรูซก็เป็นโทนสีที่ออกเหลืองแก่ๆมากกว่า ก็เลยมักถูกเอามาทำท็อปของกีต้าร์คลาสสิค แต่ว่าครั้งคราวก็มีการเอามาทำท็อปของกีต้าร์โปร่งสายเหล็ก
โทนเสียงโทนเสียงที่มีความอุ่นนวล มีความหวานมากกว่าไม้สปรูซ เหมาะกับการเล่นแนว finger style ที่ต้องการซาวด์หวานๆหล่อๆบาดใจสาว ส่วนมากจึงถูกประยุกต์ใช้เป็นไม้ท็อปของกีต้าร์คลาสสิค
ไม้ที่ใช้ทำกีต้าร์ - ไม้มะฮอกกานี (Mahogany)สำหรับคนเล่นกีต้าร์ไม่ว่าโปร่งหรือกระแสไฟฟ้า มะฮอกกานีคือไม้ที่เราจะพบได้มากที่สุดประเภทหนึ่ง นิยมใช้ในหลายส่วนของกีต้าร์โปร่งตั้งแต่คอไปจนกระทั่งบอดี้ทุกส่วนโดยเฉพาะอย่างยิ่งไม้ข้างหลังแล้วก็ไม้ข้าง
โทนเสียงไม้ชนิดนี้ให้โทนเสียงที่เด่นเขตเสียงกลางเเละตอบสนองต่อย่านเสียงนี้ได้อย่างดีกีต้าร์ที่มีบอร์ดี้ทำมาจากไม้มาฮอกกานีจะมีเสียงกึ่งกลางที่พุ่งเเละชัดมากสนองตอบต่อการเล่นทั้งยังเเบบ finger style เเละ Strumming ได้ดี
ไม้ที่ใช้ทำกีต้าร์ - ไม้ซะพีลี (Sapele)
ไม้ที่มีคุณลักษณะทางเสียงใกล้เคียงกับมะฮอกกานีมากแต่ว่ามีเนื้อแข็งกว่า และหาในธรรมชาติได้ง่ายยิ่งกว่า จึงราคาแพงถูกกว่า ตอนนี้เราเริ่มเจอผู้ผลิตหลายรายนำไม้ชนิดนี้มาใช้ตอบแทนไม้มะฮอกกานี หรือใช้ทำกีต้าร์โปร่งรุ่นที่ให้โทนเสียงเหมือนมะฮอกกานี แต่ว่าขายในราคาประหยัดกว่า
โทนเสียงมีโทนเสียงคล้ายๆไม้มะฮอกกานี แต่ว่ามันจะมีความแหลมใสมากกว่ามะฮอกกานีนิดๆ
ไม้ที่ใช้ทำกีต้าร์ - ไม้ Rosewoodไม้ rosewoodเป็นไม้ที่มีลวดลายงดงาม นิยมใช้ทำฟิงเกอร์กระดาน หย่อง รวมทั้งข้างหลังรวมทั้งข้างๆบอดี้ ไม้ชนิดนี้มีความหนาแน่นสูงขึ้นมากยิ่งกว่ามะฮอกกานี แถมยังมีลวดลายสวยงามเป็นเอกลักษณ์ เป็นไม้ที่ใครๆผู้คนจำนวนมากต้องการมีไว้ครอง ไม้ rosewood เป็นไม้ที่ราคาแพงสูงยิ่งกว่ามะฮอกกานีเนื่องมาจากหายากกว่า
เดี๋ยวนี้ไม้ชนิดนี้ถูกคุ้มครองการนำเข้า-ส่งออกอย่างเข้มงวดโดย CITES ผู้ผลิตกีต้าร์ก็เลยมักจัดกีต้าร์รุ่นที่ใช้ไม้ประเภทนี้เอาไว้ภายในระดับที่สูงกว่าและมักแพงสูงขึ้นยิ่งกว่า
โทนเสียงให้เสียงที่มีย่านเบสที่เป็นตัวแจ่มชัดมีโฟกัสมากกว่ามะฮอกกานี รวมถึงมีย่านแหลมที่แจ่มกระจ่างกว่า เป็นไม้ที่ให้โทนเสียงที่เล่นได้กว้างทุกแนวจะตีคอร์ดก็ชัด จะfinger style ก็ใส
ไม้ที่ใช้ทำกีต้าร์ - ไม้มะเกลือ หรือไม้เอโบนี (Ebony)ไม้ชนิดนี้มีสีดำเข้มไปจนถึงดำสนิทจนแทบมองไม่ราวกับไม้ มักมี grain หรือเสี้ยนไม้ที่ละเอียดมาก เป็นไม้ที่มีความหนาแน่นและความแข็งเยอะที่สุดประเภทหนึ่ง แต่ว่าในขณะเดียวกัน ความแข็งสุดๆนั้นก็แปลงเป็นจุดด้วย เป็นมีความเปราะ แตกหักง่ายดายยิ่งกว่าไม้ rosewood ไม้ประเภทนี้นิยมใช้ทำฟิงเกอร์บอร์ดรวมทั้งหย่องของกีต้าร์ที่เป็นรุ่นสูงๆของบางแบรนด์ หรือไม่ก็เป็นไม้มาตรฐานของแบรนด์ที่แพงสูงแทบทุกรุ่น
โทนเสียงมีโทนที่เด่นย่านแหลม คม ไบรท์ โน้ตมีความชัดเจนมาก มีคาแรคเตอร์แบบโมเดิร์นมากกว่าคลาสสิค
ไม้ที่ใช้ทำกีต้าร์ - ไม้ไม้เมเปิ้ล (Maple)สำหรับคนเล่นกีต้าร์กระแสไฟฟ้าคงไม่มีผู้ใดไม่รู้จักไม้เมเปิ้ล ซึ่งชอบมาในรูปคอของกีต้าร์ Fender แล้วก็ท็อปของกีต้าร์ Gibson Les Paul แต่ว่าสำหรับกีต้าร์โปร่งที่ใช้ไม้ประเภทนี้ถือว่ายังเป็นส่วนน้อย ไม้ชนิดนี้มีโทนสีเหลืองอ่อนๆทำสีติดง่าย แถมบางครั้งบางคราวก็มีลวดลายสวยสดงดงาม
โทนเสียงไม้เมเปิ้ลให้โทนเสียงไบรท์ ใส คม มีการกดความถี่เสียงเขตกลางนิดๆโทนโดยรวมมีความแจ่มใส สดชื่นแต่ว่าไม่หนักแน่นเท่าไม้อื่นๆในทรงเดียวกัน ด้วยเหตุว่าบริเวณเบสไม่เด่น กีต้าร์โปร่งที่ใช้ไม้ชนิดนี้ที่เด่นๆก็เช่น Gibson J 200 เป็นต้น
ไม้ที่ใช้ทำกีต้ารใช้ไม้แท้ (Solid) หรือ ไม้อัด (laminated) ดีมากกว่ากันไม้ที่ทำกีต้าร์โปร่งหนึ่งในหัวข้อที่เป็นที่โต้เถียงกันหลายครั้งเกี่ยวกับกีต้าร์โปร่ง คือ บอดี้ทำด้วย ไม้แท้ (solid wood) หรือ ไม้อัด (laminated wood) ดียิ่งกว่า
กีต้าร์ที่ทำจากไม้แท้ชื่อก็บอกอยู่ว่าไม้แท้ ก็คือไม้ที่ตัดจากต้นแล้วเอามาผ่านขั้นตอนการเลื่อย อบ ดัด จัดเข้ารูปกระทั่งเป็นกีต้าร์โปร่ง ขวานผ่าซากอย่างที่เรามีความคิดว่ามันควรจะเป็น
จุดเด่นมันมักจะให้ความซับซ้อนของเสียงที่ดีมากยิ่งกว่า มีมิติมากกว่า และก็ได้โอกาสที่เสียงจะใสขึ้น หรือที่เรียกว่า เสียงเปิด มากเพิ่มขึ้นเมื่อเวลาผ่านไปยาวนานหลายปีด้านหน้า
ข้อด้อยบางเวลาเลือกลายไม้งามๆได้ยากหากไม่ใช่รุ่นท็อปๆจริงๆ
ข้อบกพร่องอีกอย่างเป็น มันหวั่นไหวต่อความชื้นและอุณหภูมิที่เปลี่ยนแปลงไป ก็เลยอาจไม่เหมาะกับการเดินทางไกลหรือพามันไปในที่ที่มีความชุ่มชื้นสูง
กีต้าร์ที่ทำจากไม้อัดหรือ laminatedมีเหตุที่เกิดจากการนำเอาไม้แผ่นบางๆหลายๆแผ่นมาตามติดกันด้วยกาว ส่วนชั้นนอกสุดที่เรามองเห็นเป็นลายไม้นั้น ที่แท้ก็คือชิ้นไม้บางๆหรือวีเนียร์แผ่นบางเด็ดที่มีลวดลายงามๆมาติดไว้เพื่อความงดงาม และก็คงจะไม่แปลกอะไร ถ้ากีต้าร์ไม้ laminated โดยมากจะมีลวดลายสวยกว่าไม้แท้ นั่นก็เนื่องจากผู้ผลิตสามารถเลือกเกรดลายไม้ laminate ชั้นนอกได้นั่นเอง
ข้อดีแม้ดูราค้างถูกกว่ากลับมีความทนทานต่อสภาพแวดล้อมมากยิ่งกว่า เพราะว่าการเช็ดกตามติดไม้หลายชั้นทำให้องค์ประกอบมีคงทนถาวรมากกว่า
ยืดหยุ่นต่อสิ่งแวดล้อมด้านนอกมากกว่า มิหนำซ้ำยังมักมีลวดลายงดงามสะดุดตามากยิ่งกว่าในราคาที่ถูกกว่ามาก
เรื่องของกระแสเสียงนั้น แม้เซียนกีต้าร์โปร่งผู้คนจำนวนมากจะนิยมไม้แท้เป็นหลัก แม้กระนั้นเทคโนโลยีการอัดไม้ของขณะนี้ก็ทำให้พวกเราเริ่มบอกได้ไม่เต็มปากว่าเสียงด้อยกว่าไม้แท้
จากประสบการณ์ของตัวผู้เขียนเองสถานที่สำหรับทำงาน part time ในร้านค้ากีต้าร์เจ้าใหญ่ที่สุดแห่งหนึ่งของประเทศ ได้ลองกีต้าร์โปร่งมาแล้วทุกระดับราคา ตั้งแต่ราคาหลักพันไปจนถึงหลักแสนบาท ก็จำเป็นต้องว่าตามตรงว่าบางเวลากีต้าร์แพงก็ไม่ได้มีความหมายว่าเสียงจะถูกอกถูกใจพวกเราเสมอ
เรื่องแบบนี้จึงอยากเสนอแนะว่า จะซื้อกีต้าร์โปร่งควรไปทดลองเอง ลองให้มากรุ่นมากราคาที่สุดเท่าที่พวกเราจะทำได้ บางคราวกีต้าร์โปร่งที่เยี่ยมที่สุดส่วนตัวเรา บางทีอาจไม่ใช่รุ่นราคาแพงก็เป็นไปได้นะ